|
Ở Nhật, người Nhật dùng nước dashi để nấu những món “thuần Nhật”. Hiện nay, người ta đã sản xuất ra bột dashi, song người Nhật (nhất là các cụ lớn tuổi) thì bao giờ cũng tự tay nấu nước dashi từ rong biển và cá bào. Họ nghĩ, bột dashi dù sao cũng là sản phẩm chế biến, ko thể “tự nhiên” đc như chính tay mình nấu. Thực dưỡng hay người ăn chay thì dùng nấm đông cô thay cá bào, cũng ngon bá cháy. Cái nước dashi này là quốc hồn quốc tuý của ẩm thực Nhật Bản, gọi là Washoku.
Vị ngọt nước dùng
Người Nhật khi cần vị ngọt cho nước dùng thì họ thường dùng rong biển kombu lấy từ biển phía Bắc Nhật Bản hay dùng một loại nước gọi là dashi. Dashi là nước chiết xuất từ thịt, cá, rau củ hay tảo biển, phổ biến nhất là dashi katsuo cá bào.
Rong biển phổ tai Nhật Bản kombu – Vị ngọt tự nhiên
Kombu (cách đọc: côm bư) thường được lấy từ biển Hokkaido phía Bắc Nhật Bản. Sau khi thu hoạch tảo người ta sẽ phơi khô và đóng túi thành thương phẩm. Kombu có thể dùng như thức ăn do có nhiều chất khoáng nhưng thường được dùng để tạo vị ngọt cho nước dùng. Một nồi nước lớn chỉ cần vài lát kombu là đã có một nồi nước dùng. Hình bên dưới đây lần lượt là kombu thái sợi, kombu khô và kombu thương phẩm đóng thành túi.
Hình ảnh về kombu
Kombu có nhiều sợi thực vật, sắt, can xi nên được coi là thực phẩm tốt cho sức khỏe. Vị ngọt trong kombu là do có chứa nhiều axít glutamin. Ngoài ra, kombu còn chứa nhiều i-ốt, vốn là một nguyên tố cần thiết cho cơ thể con người.
Cách làm nước dùng với kombu: Lau sạch lá kombu khô (không rửa) rồi cho vào nồi nước đun lửa vừa (cho khoảng 1 đến 4 lá tùy lượng nước). Đun khoảng 10 phút rồi bỏ lá kombu ra. Có thể đun tiếp với bào cá katsuo. Như vậy là ta đã có một nồi nước dùng.
Dashi – Nước dùng chiết xuất của Nhật Bản
Dashi là dung dịch có vị ngọt thịt (trong tiếng Nhật gọi là vị umami) được tạo ra bằng cách hầm để lấy ra vị ngọt từ thịt hay rau, nấm hay hải tảo. Thứ tạo nên vị umami là các axít amin đặc biệt là glutamin và các axít nucleic vốn là những thứ có giá trị dinh dưỡng cao. Dashi có nhiều loại, tùy nó được chiết xuất từ gì ra, ví dụ từ cá, từ thịt, từ nấm hay các loại đậu. Một loại dashi nổi tiếng là dashi từ thịt cá katsuo (ca chư ô) phơi khô (gọi là katsuo-bushi).
 
Katsubobushi (cá katsuo phơi khô) và niboshi 
Bào cá khô katsuo (katsuobushi)
 
Cơm cá bào katsuo và đậu hũ với katsuo
|
